Konstytucja 3 maja a właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 Maja 1791 roku była  pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną konstytucją. Regulowała ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Składała się tylko z 11 artykułów. Wprowadzała w Rzeczypospolitej ustrój monarchii konstytucyjnej – zachowywała stanową strukturę społeczeństwa, ale otwierała perspektywy dalszych przekształceń systemu państwowego. Na jej podstawie przyjęto monteskiuszowski podział władz na prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, a także zniesiono m.in. liberum veto, konfederacje i wolną elekcję. Choć Konstytucja 3 maja obowiązywała jedynie przez 14 miesięcy, była wielkim osiągnięciem narodu polskiego chcącego zachować niezależność państwową oraz zapewnić możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju.

W tym roku obchodzimy 233 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku. Już w dwa dni po uchwaleniu Konstytucji dzień 3 maja uznano za święto narodowe, które później z powodu niewoli kraju zostało na długi czas zawieszone. Święto 3 Maja zostało przywrócone dopiero w kwietniu 1919 roku w Odrodzonej Rzeczypospolitej. Zdelegalizowane podczas II wojny światowej przez okupantów niemieckich i sowieckich, zakazane było również w PRL a w wolnej Polsce zostało przywrócone w 1990 roku.   Konstytucja stanowiła symbol dążenia do odrodzenia narodowego przez cały okres zaborów. Polacy dzięki przyjęciu Konstytucji 3 maja odzyskali poczucie własnej wartości i szacunek dla swego politycznego dziedzictwa.  Była ona wybitnym osiągnięciem polskiego Oświecenia  i do dnia dzisiejszego stanowi dla Polaków powód do dumy.

Sławomir Skowron